Ποιοι είμαστε


Η Διακρατική, Διεπιστημονική Κοινότητα με την επωνυμία «ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ.: Ο Κύκλος των 'Χαμένων' Εκπαιδευτικών» ιδρύθηκε το 2001 στο πλαίσιο του τριετούς (1999-2001) Διακρατικού Ευρωπαϊκού Προγράμματος ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. (ακρωνύμιο για το: ΣΥνεργατική Νέα Θέση για την Ευρωπαϊκή εκπαίδευση ΣΗμερα). Βασικός σκοπός του προγράμματος αυτού ήταν η Κοινωνική Ανάπτυξη όπως και η Διαπολιτισμική Επικοινωνία. Οι σκοποί αυτοί θεωρήσαμε ότι μπορούν να υλοποιηθούν με παρεμβάσεις στο πλαίσιο της εκπαίδευσης για την ανάπτυξη ενεργών και κριτικά σκεπτόμενων πολίτων. Κύρια ομάδα-στόχος μας για ένα τέτοιο εγχείρημα ήταν και είναι οι εκπαιδευτικοί σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Μέλημά μας σημαντικό για την εκπλήρωση ενός τέτοιου έργου ήταν και είναι η προσπάθεια να εμπνεύσουμε το δάσκαλο και τη δασκάλα της πράξης που ‘το παλεύει’.

Ξεκινήσαμε τις δραστηριότητές μας με τη ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. είτε ως διακρατικό πρόγραμμα είτε ως Κοινότητα, με την ίδια πάντα θετική έως ενθουσιώδη υποδοχή από τον κόσμο. Στο πλαίσιο αυτών των δραστηριοτήτων πραγματοποιήσαμε και κύκλο σεμιναρίων με τίτλο “Ο Κύκλος των ‘Χαμένων’ Εκπαιδευτικών: για μια Ποιητική Εκπ/κή πράξη”.

H έννοια του «χαμένου» εκπαιδευτικού φέρνει συνειρμικά στο νου την αντίστοιχη, γνωστή, και μάλλον αγαπημένη κινηματογραφική ταινία, «Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών», καθώς και τις στάσεις που χαρακτηρίζουν εκείνον τον ‘άλλο’ δάσκαλο, ο οποίος καταφέρνει να εμπνέει το νου, την ψυχή και την πορεία ζωής των μαθητών/τριών, μέσα από τη διδασκαλία που στηρίζεται σε σχέσεις ζεστές, ανθρώπινες, υπαρξιακά αξιοπρεπείς. Πώς το καταφέρνει αυτό;

O δάσκαλος και η δασκάλα που οραματιζόμαστε καταφέρνει όσα καταφέρνει γιατί –χωρίς να παραγνωρίζει τη σημασία της δημιουργικής χρήσης σύγχρονων μεθόδων και της τεχνολογίας– δίνει έμφαση στο να είναι γνήσιος/α και ανθρώπινος/η αντί να φοράει το μανδύα ενός ρόλου που δίνει έμφαση στα επιφαινόμενα.

Επιδιώκουμε, λοιπόν, να προωθήσουμε αυτόν/ήν τον/την ‘άλλο/η’ δάσκαλο ή δασκάλα της πράξης που δεν περιορίζεται στο γνωστικό του/της αντικείμενο και δεν ‘παρα-δίδει το μάθημα’ στηριγμένος/η σε ένα γραμμικό επικοινωνιακό μοντέλο με το μαθητή και τη μαθήτρια στο ρόλο του παθητικού δέκτη πληροφοριών και γνώσης. Προωθούμε συστηματικά το ρόλο του/της δασκάλου/ας ως Συμβούλου, Επικοινωνού και Ερευνητή μέσα και από την οργάνωση προγραμμάτων κριτικής και Ενεργού Έρευνας.

Γνωρίζαμε και γνωρίζουμε, βέβαια, ότι αυτός ο τύπος δασκάλου συνήθως είναι ‘αόρατος’ γιατί δεν τον αναδεικνύει ο ωκεανός των επιφανειακών όσο και γραφειοκρατικών διαδικασιών που προβλέπονται από την πολιτική, εκπαιδευτική ηγεσία.

Όσο για τους/τις μαθητές/τριες; Η εμπειρία από τη συνεργασία μαζί τους συνηγορεί στο ότι μπορούν να κάνουν πράγματι θαύματα ως ερευνητές αρκεί να υπάρχει ο δάσκαλος ή η δασκάλα που χρειάζεται να τους εμπνεύσει. Το είδαμε αυτό σε πολλά προγράμματα, σε αρκετές χώρες λόγω της διακρατικότητας της ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ., στην Ελλάδα και στην Ιταλία ιδιαίτερα. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Αναφέρουμε εδώ το πρόγραμμα «Ρατσισμός, Ξενοφοβία, Κοινωνικός Αποκλεισμός: Οι Μαθητές και οι Μαθήτριες ερευνούν, παράγουν γνώση και προτείνουν», σε συνεργασία με έξι σχολεία από την Ελλάδα και ένα από τη Βενετία, στο πλαίσιο του προγράμματος Ολυμπιακής Παιδείας. Οι εργασίες των μαθητών/τριών παρουσιάστηκαν με μεγάλη επιτυχία σε διεθνές συνέδριο, στο Συνεδριακό Κέντρο του Ιπποκράτη στην Κω.

Κάποιες φορές βέβαια, αντιδρούν με κινήσεις βίας σε ό,τι κρίνουν ως καταπίεση και άλλοτε φτάνουν μάλλον εύκολα στην παραίτηση, γιατί θεωρούν ότι με τις πράξεις μας καθορίζουμε το μέλλον γι’ αυτούς χωρίς αυτούς. «Γυρίζουν τότε τις πλάτες τους» σ’ εμάς τους… ‘μεγάλους’ που ξέρουμε το ‘καλό’ τους. Γυρίζουν, όμως τις πλάτες τους και στο μέλλον που τους «φτιάχνουμε όπως θέλουμε» και ανήμποροι, όπως φαίνεται στα μάτια τους, να κάνουν κάτι, δηλώνουν σε μας «σαρώστε το λοιπόν αν επιμένετε». Δεν ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν, να χτίσουν ιστορία, γιατί φαίνεται να τους πείσαμε ότι αυτή η κυρία μας ανήκει...... Όπως αναφέρεται και στο γνωστό τραγούδι, οι ίδιοι δείχνουν να μένουν μόνο στο παρόν με στόχο να «σώσουν οτιδήποτε αν σώζεται... κι ας έχω τις συνέπειες του νόμου! Συνένοχο στο φόνο δεν θα μ’ έχετε».

Όλο αυτό το σκηνικό κάποιες φορές δημιουργεί σε όλους μας μια αποκαρδιωτική ατμόσφαιρα. Το αντικείμενο του πόθου μας και των αγώνων μας φαίνεται δύσκολο να πραγματοποιηθεί. Νιώθουμε ότι είμαστε λίγοι στον αγώνα και ανεπαρκείς για να παλέψουμε για μια απελευθερωτική παιδεία, για υγιείς θεσμούς, για ν’ ατενίσουμε το μέλλον και να χτίσουμε μια άλλη κοινωνία, ένα πράγματι ανθρώπινο κόσμο. Νιώθουμε λοιπόν απογοήτευση, γιατί διαπιστώνουμε πως είμαστε ά-ποροι και δεν καταφέρνουμε την πραγματοποίηση των σχεδίων μας, την απόκτηση του ποθητού αντικειμένου: του παιδαγωγικού και κοινωνικού αγαθού.

Γνωρίζουμε, βέβαια, πως δεν αποτελούμε εξαίρεση. Όπως υποστηρίζει ο Σωκράτης στο Συμπόσιο του Πλάτωνα, το αντικείμενο του πόθου παραμένει ζητούμενο και ο έρωτας –όντας γιος της Πενίας κατά το γνωστό μύθο- υπάρχει ακριβώς και διαρκεί, όταν στερούμαστε αυτό που αγαπάμε. Επομένως, και ο δάσκαλος που το επιδιώκει βρίσκεται πάντα σε κατάσταση στέρησης, γιατί δεν το έχει αποκτήσει ακόμη, ενώ καταβάλλει διαρκή αγώνα για την απόκτησή του. Στον αγώνα αυτό ο γνήσιος δάσκαλος ή δασκάλα, όπως και ο ερωτευμένος/η μπορεί να στερείται αυτό που επιζητεί και, κατά συνέπεια, να είναι θλιμμένος ή και αποκαρδιωμένος, εξαντλημένος, ά-πορος.

Βέβαια, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως ο έρως, ως γιος και του Πόρου, παραμένει πλούσιος, αστείρευτος σε επινοητικότητα και συνεχίζει την επιδίωξή του. Είναι, λοιπόν, γενναίος, ριψοκίνδυνος και ενεργητικός, εξυφαίνει διαρκώς σχέδια και παλεύει για να αποκτήσει τα αγαθά που δεν έχει ακόμη στην κατοχή του και για να πραγματοποιήσει τους στόχους του. Η ένδεια, λοιπόν, από την πλευρά της μητέρας του έρωτα εξισορροπείται από την επινοητικότητα που φέρει από την πλευρά του πατέρα του.

Με τα φτερά του έρωτα, της σφοδρής επιθυμίας γι’ αυτά που δεν έχουμε αλλά προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε, κινηθήκαμε όλα αυτά τα χρόνια στη ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. με την ελπίδα ότι θα τα καταφέρουμε και θα έχουμε ένα μεγαλύτερο κύκλο εκπαιδευτικών που θα συμμετέχουν στον αγώνα για την πραγματοποίηση των στόχων μας για το κοινό καλό, για το καλό της παιδείας, της κοινωνίας, της Πόλης. Πιστεύαμε πως τέτοιοι εκπαιδευτικοί θα βρεθούν και δεν θα είναι έτσι πια ‘αόρατοι’. Θα είναι ‘εφ-ευρετικοί’.

Δεν σας κρύβουμε ότι αρκετές φορές σκεφτήκαμε με απογοήτευση ότι η ενασχόληση με την ομάδα-στόχο των εκπαιδευτικών που επιλέξαμε για κοινό αγώνα προς την κοινωνική αλλαγή και ανάπτυξη ίσως δεν ήταν ιδανική επιλογή.

Συζητήσαμε στο προηγούμενο Δ.Σ. της ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. αλλά και στις πρόσφατες (24/09/2022) αρχαιρεσίες ότι τουλάχιστον πρέπει να αλλάξει η ονομασία της ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. και ο υπότιτλος να ξαναγίνει «Ο Κύκλος των ‘Χαμένων’ Εκπαιδευτικών» (αυτός ήταν ο πρώτος υπότιτλος της ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ. που θέλαμε αρχικά). Με αυτήν την προβληματική υλοποιήσαμε την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε στην πιο πάνω ημερομηνία και έτσι τώρα, σύμφωνα με το Νέο Καταστατικό μας ο τίτλος της Κοινότητάς μας άλλαξε και είναι:

«ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ.: Ο Κύκλος των ‘Χαμένων’ Εκπαιδευτικών»

Σας προσκαλούμε να γίνετε μέλη μας και να ανταποκριθείτε στο κάλεσμα αυτό με βασικούς σκοπούς, μεταξύ άλλων:


Αίτηση εγγραφής μέλους στην Εκπαιδευτική Κοινότητα ΣΥ.Ν.Θ.Ε.ΣΗ.